Đường huyết là nồng độ glucose có trong máu. Đường huyết có vai trò quan trọng trong việc cung cấp năng lượng cho các tế bào và duy trì hoạt động của cơ thể. Tuy nhiên, nếu đường huyết quá cao hoặc quá thấp, sẽ gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm cho sức khỏe, nhất là ở những người mắc bệnh tiểu đường. Cùng Bewell tìm hiểu về chỉ số đường huyết trong bài viết này nhé.
Chỉ số đường huyết (HbA1C) là gì?
Chỉ số đường huyết hay còn gọi là hemoglobin A1C (HbA1C) là một xét nghiệm máu giúp đánh giá mức độ kiểm soát đường huyết của người bệnh tiểu đường trong vòng 2-3 tháng. HbA1C là phần trăm của hemoglobin - một loại protein có trong hồng cầu - bị kết dính với glucose. Mức HbA1C càng cao, tức là lượng glucose trong máu càng nhiều và ngược lại.
Ai nên đo đường huyết tại nhà?
Đo đường huyết tại nhà là một phương pháp giúp người bệnh tiểu đường theo dõi và kiểm soát tình trạng sức khỏe của mình một cách chủ động và hiệu quả. Những ai nên đo đường huyết tại nhà?
Người bệnh tiểu đường type 1: Đây là loại tiểu đường do thiếu hoặc không có insulin - hormon giúp glucose vào các tế bào để tạo năng lượng. Người bệnh phải tiêm insulin hàng ngày để duy trì mức đường huyết ổn định. Việc đo đường huyết tại nhà giúp người bệnh điều chỉnh liều lượng insulin phù hợp với lượng glucose trong máu.
Người bệnh tiểu đường type 2: Đây là loại tiểu đường do cơ thể không sử dụng insulin hiệu quả, gây ra tình trạng kháng insulin. Người bệnh có thể dùng thuốc uống hoặc tiêm insulin để kiểm soát đường huyết. Việc đo đường huyết tại nhà giúp người bệnh theo dõi hiệu quả của thuốc và phòng ngừa các biến chứng như hạ hoặc tăng đường huyết.
Người có nguy cơ mắc tiểu đường: Đây là những người có các yếu tố nguy cơ như béo phì, tuổi trên 45, có tiền sử gia đình mắc tiểu đường, có huyết áp cao, cholesterol cao, hay mắc các bệnh tim mạch. Việc đo đường huyết tại nhà giúp người có nguy cơ phát hiện sớm các dấu hiệu của tiểu đường và có biện pháp phòng ngừa kịp thời.
Cách kiểm tra đường huyết tại nhà
Để kiểm tra đường huyết tại nhà, bạn cần có một máy đo glucose máu cá nhân, gồm có máy chính, que thử, kim lấy máu và dụng cụ sát trùng. Bạn có thể mua máy này ở các hiệu thuốc hoặc các cửa hàng chuyên bán thiết bị y tế. Cách sử dụng máy đo glucose máu như sau:
Rửa sạch tay bằng xà phòng và nước ấm, sau đó lau khô tay kỹ càng trước khi tiến hành đo.
Tiến hành lắp kim lấy máu vào ống dẫn, điều chỉnh mức độ sâu của kim phù hợp với loại da của từng người.
Gắn que thử vào máy đo glucose máu, nhớ đóng kín lọ chứa que thử để tránh que bị ẩm.
Nhẹ nhàng xoa bóp các đầu ngón tay rồi thả lỏng tay theo chiều cơ thể để giúp máu lưu thông tốt.
Tiến hành sát trùng và chờ khô tay.
Thực hiện đâm mũi kim vào đầu ngón tay, đạt độ sâu phù hợp và sau đó bóp nhẹ ngón tay để máu rơi vào que thử.
Sử dụng khăn sạch hoặc urgo để dán kín vết châm, giúp tránh nhiễm trùng.
Theo dõi máy hiển thị kết quả và ghi chép lại số liệu.
Vệ sinh máy và dụng cụ thử theo đúng hướng dẫn sử dụng để đảm bảo sự an toàn và độ chính xác của quá trình đo.
Bảng chỉ số đường huyết chuẩn
Chỉ số đường huyết chuẩn được xác định dựa trên các tiêu chuẩn của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và Hiệp hội Tiểu đường Quốc tế (IDF). Bảng sau đây cho biết các mức đường huyết bình thường, tiền tiểu đường và tiểu đường ở người lớn:
Bí kíp giúp kiểm soát đường huyết
Để kiểm soát đường huyết hiệu quả, bạn cần tuân thủ các nguyên tắc sau:
Ăn uống cân bằng và khoa học: Bạn nên chọn những thực phẩm giàu chất xơ, protein, vitamin và khoáng chất, như rau xanh, trái cây, hạt, cá, thịt nạc… Bạn nên hạn chế hoặc tránh những thực phẩm có chỉ số glycemic cao, như bánh mì, gạo trắng, khoai tây, bánh ngọt, nước ngọt… Bạn nên chia nhỏ khẩu phần ăn thành nhiều bữa trong ngày, không bỏ bữa hoặc nhịn đói quá lâu.
Tập thể dục thường xuyên: Bạn nên vận động ít nhất 30 phút mỗi ngày, chọn những bài tập phù hợp với khả năng và sở thích của mình, như đi bộ, chạy bộ, đạp xe, bơi lội, thể dục nhịp điệu…
Uống đủ nước: Bạn nên uống ít nhất 2 lít nước mỗi ngày, tránh uống các loại nước có đường, cồn hoặc chất kích thích. Uống đủ nước giúp thanh lọc cơ thể, loại bỏ các chất độc hại, duy trì sự cân bằng của các chất dinh dưỡng trong máu và tăng cường hệ miễn dịch.
Dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ: Bạn nên tuân thủ đúng liều lượng và thời gian sử dụng thuốc do bác sĩ kê đơn. Bạn không nên tự ý ngừng hoặc thay đổi thuốc mà không có sự cho phép của bác sĩ. Bạn cũng nên tránh dùng các loại thuốc không rõ nguồn gốc hoặc quảng cáo có tác dụng chữa khỏi tiểu đường.
Đi khám định kỳ: Bạn nên đi khám sức khỏe định kỳ ít nhất 6 tháng một lần để theo dõi tình trạng đường huyết và các biến chứng của tiểu đường. Bạn cũng nên kiểm tra mắt, răng miệng, tim mạch, thận và các bộ phận khác có liên quan đến tiểu đường.
Tạo thói quen sống tích cực: Bạn nên giữ tinh thần lạc quan, vui vẻ, tránh căng thẳng và áp lực. Bạn nên có một lối sống lành mạnh, không hút thuốc, không ăn quá no hoặc quá đói. Bạn nên chăm sóc da và móng tay chân để phòng ngừa các vết thương hoặc nhiễm trùng. Bạn nên có một giấc ngủ ngon và đủ giờ để tái tạo năng lượng cho cơ thể.
Đó là những bí kíp giúp bạn kiểm soát đường huyết hiệu quả và duy trì sức khỏe tốt. Hy vọng bạn đã có được những thông tin hữu ích qua bài viết này. Bewell chúc bạn luôn vui vẻ và khỏe mạnh!
