Ngộ độc thực phẩm là một trong những vấn đề sức khỏe thường gặp, đặc biệt trong mùa hè thời tiết nóng tạo điều kiện cho vi khuẩn gây ngộ độc thực phẩm phát triển mạnh hơn. Ngộ độc thực phẩm có thể gây ra các triệu chứng khó chịu như buồn nôn, nôn mửa, tiêu chảy, sốt, đau bụng, đau đầu, mệt mỏi… Ngộ độc thực phẩm có thể xảy ra do nhiều nguyên nhân khác nhau, như ăn uống không sạch sẽ, không bảo quản thực phẩm tốt, ăn thức ăn đã hết hạn sử dụng, dị ứng với một số loại thực phẩm…
Ngộ độc thực phẩm là gì?
Ngộ độc thực phẩm là một tình trạng xảy ra khi bạn ăn hoặc uống những thực phẩm hoặc nước có chứa vi khuẩn, virus, ký sinh trùng, hoặc chất độc hại. Ngộ độc thực phẩm có thể gây ra các triệu chứng khó chịu như buồn nôn, nôn mửa, tiêu chảy, đau bụng, sốt, và đau đầu. Ngộ độc thực phẩm có thể xảy ra với bất kỳ ai, nhưng những người có nguy cơ cao hơn là trẻ em, người già, phụ nữ mang thai, và những người có hệ miễn dịch yếu.
Nguyên nhân gây ra ngộ độc thực phẩm
Ngộ độc thực phẩm có thể được gây ra bởi nhiều nguyên nhân khác nhau, nhưng phổ biến nhất là do vi khuẩn hoặc virus. Một số loại vi khuẩn và virus gây ngộ độc thực phẩm phổ biến là:
Vi khuẩn: Campylobacter jejuni, Clostridium perfringens, Salmonella spp., Escherichia coli
Độc tố vi nấm: Aspergillus parasiticus, Fusarium moniliforme
Virus: Enterovirus, Hepatitis A, Hepatitis E
Triệu chứng thường gặp khi bị ngộ độc thực phẩm
Triệu chứng của ngộ độc thực phẩm có thể khác nhau tùy thuộc vào loại vi khuẩn, virus, ký sinh trùng, hoặc chất độc hại gây ra. Tuy nhiên, một số triệu chứng thường gặp khi bị ngộ độc thực phẩm là:
Buồn nôn và nôn mửa: Là phản ứng của cơ thể khi cố gắng loại bỏ những chất gây hại trong dạ dày và ruột. Buồn nôn và nôn mửa có thể xảy ra ngay sau khi ăn hoặc trong vòng vài giờ sau đó.
Tiêu chảy: Là tình trạng phân lỏng hoặc nước do cơ thể cố gắng loại bỏ những chất gây hại trong ruột. Tiêu chảy có thể xảy ra trong vòng vài giờ hoặc vài ngày sau khi ăn.
Đau bụng: Là cảm giác đau hoặc khó chịu ở vùng bụng do viêm nhiễm hoặc co thắt của dạ dày và ruột. Đau bụng có thể xảy ra ngay sau khi ăn hoặc trong vòng vài giờ sau đó.
Sốt: Là tình trạng nhiệt độ cơ thể cao hơn bình thường do cơ thể phản ứng với sự xâm nhập của vi khuẩn, virus, ký sinh trùng, hoặc chất độc hại. Sốt có thể xảy ra trong vòng vài giờ hoặc vài ngày sau khi ăn.
Đau đầu: Là cảm giác đau hoặc khó chịu ở vùng đầu do thiếu oxy, mất nước, hoặc căng thẳng do ngộ độc thực phẩm. Đau đầu có thể xảy ra trong vòng vài giờ hoặc vài ngày sau khi ăn.
Cách chữa ngộ độc thực phẩm hiệu quả
Ngộ độc thực phẩm là một tình trạng không quá nghiêm trọng và có thể tự khỏi trong vòng vài ngày nếu bạn tuân theo các biện pháp điều trị sau:
Nghỉ ngơi: Bạn nên nghỉ ngơi tại nơi thoáng mát và tránh ánh nắng trực tiếp. Bạn nên tránh những hoạt động nặng nhọc hoặc căng thẳng khi bị ngộ độc thực phẩm để cơ thể có thể tập trung vào việc phục hồi sức khỏe.
Uống nhiều nước: Bạn nên uống nhiều nước hoặc các loại nước có chứa đường và muối như nước dừa, nước cam, nước chanh, hoặc nước muối đường để bù đắp lượng nước và điện giải mất đi do tiêu chảy và nôn mửa. Bạn nên uống từng ngụm nhỏ một và thường xuyên để tránh bị ói ra. Bạn nên tránh uống các loại nước có chứa cồn, cafein, hoặc chất kích thích khác vì chúng có thể làm tăng triệu chứng ngộ độc thực phẩm.
Ăn nhẹ: Bạn nên ăn những thực phẩm dễ tiêu hóa và không gây kích ứng cho dạ dày và ruột khi bị ngộ độc thực phẩm. Bạn có thể ăn những thực phẩm như bánh mì trắng, bột yến mạch, cháo, chuối, táo, hoặc gạo. Bạn nên tránh ăn những thực phẩm cay, mặn, ngọt, béo, hoặc chua vì chúng có thể làm tăng triệu chứng ngộ độc thực phẩm.
Dùng thuốc: Bạn có thể dùng một số loại thuốc để giảm các triệu chứng của ngộ độc thực phẩm. Tuy nhiên, bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi dùng thuốc để tránh những tác dụng phụ không mong muốn. Một số loại thuốc có thể dùng là:
Thuốc giảm buồn nôn và nôn mửa: Như metoclopramide, ondansetron, hoặc domperidone. Những thuốc này có thể giúp bạn cảm thấy dễ chịu hơn khi bị ngộ độc thực phẩm. Tuy nhiên, bạn không nên dùng quá liều hoặc quá lâu vì chúng có thể gây ra những tác dụng phụ như buồn ngủ, rối loạn vận động, hoặc tăng huyết áp.
Thuốc giảm tiêu chảy: Như loperamide, diphenoxylate, hoặc attapulgite. Những thuốc này có thể giúp bạn kiểm soát được tình trạng tiêu chảy khi bị ngộ độc thực phẩm. Tuy nhiên, bạn không nên dùng quá liều hoặc quá lâu vì chúng có thể gây ra những tác dụng phụ như táo bón, khô miệng, hoặc suy hô hấp.
Thuốc giảm đau và sốt: Như paracetamol, ibuprofen. Những thuốc này có thể giúp bạn giảm cảm giác đau bụng và sốt khi bị ngộ độc thực phẩm. Tuy nhiên, bạn không nên dùng quá liều hoặc quá lâu vì chúng có thể gây ra những tác dụng phụ như loét dạ dày, suy gan.
Khám bác sĩ khi nào?
Tuy nhiên, nếu bạn có những triệu chứng nghiêm trọng hoặc kéo dài như:
Tiêu chảy kéo dài hơn 3 ngày
Nôn mửa không ngừng trong hơn 24 giờ
Sốt cao hơn 38.5 độ C
Phân có máu hoặc nhầy
Thấy chóng mặt, mệt mỏi, hoặc khó thở
Vì vậy, bạn nên phòng ngừa ngộ độc thực phẩm bằng cách:
Rửa tay sạch sẽ trước và sau khi ăn hoặc chế biến thực phẩm
Giữ cho dụng cụ và bề mặt làm việc sạch sẽ khi chế biến thực phẩm
Tách biệt các loại thực phẩm sống và chín để tránh chéo nhiễm
Nấu chín các loại thực phẩm động vật như trứng, gia cầm, thịt lợn, và cá
Bảo quản các loại thực phẩm dễ hỏng ở nhiệt độ lạnh hoặc nóng phù hợp
Kiểm tra hạn sử dụng của các loại thực phẩm trước khi ăn hoặc mua
Hy vọng bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về ngộ độc thực phẩm và cách chữa trị hiệu quả. Chúc bạn sớm bình phục và có một sức khỏe tốt.
